Quốc gia BRICS từng được xem là thị trường màu mỡ cho ô tô Trung Quốc giờ đây không còn là ‘thiên đường’ như trước. Doanh số xe giảm tới 58%, hàng trăm showroom buộc phải đóng cửa khiến các hãng xe phải đối mặt với nhiều thách thức. Bài viết sẽ phân tích nguyên nhân, hậu quả và xu hướng phát triển tiếp theo của thị trường này trong bối cảnh biến động lớn.
Tình hình doanh số xe Trung Quốc tại thị trường Nga suy giảm nghiêm trọng
Thị trường Nga từng được coi là điểm sáng trong chiến lược mở rộng của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc nhờ sự tăng trưởng vượt bậc trong vài năm gần đây. Tuy nhiên, doanh số xe nhập khẩu từ Trung Quốc hiện đang chứng kiến sự sụt giảm nghiêm trọng, đánh dấu một bước ngoặt khó khăn cho ngành công nghiệp ô tô ngoại nhập tại đây. Sự thay đổi này đã ảnh hưởng trực tiếp đến toàn bộ hoạt động kinh doanh và mạng lưới phân phối tại quốc gia BRICS này.
Sau giai đoạn tăng trưởng nóng kéo dài hơn hai năm, xuất khẩu ô tô Trung Quốc sang Nga đang lao dốc
Sự tăng trưởng bùng nổ trước khi lao dốc
Trước khi bước vào giai đoạn suy giảm, thị trường xe ô tô Trung Quốc tại Nga đã trải qua quãng thời gian tăng trưởng mạnh mẽ với mức tăng doanh số đột biến. Các mẫu xe giá rẻ nhưng trang bị đầy đủ tính năng nhanh chóng chinh phục người tiêu dùng địa phương. Chính sách ưu đãi cùng hoạt động quảng bá rầm rộ đã tạo ra cơn sốt mua sắm mà ít ai ngờ tới sẽ kết thúc chóng vánh.
Thống kê doanh số xuất khẩu từ năm 2021 đến 2025
Dữ liệu cho thấy từ năm 2021 đến đầu năm 2023, lượng xe nhập khẩu từ Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục, chiếm vị trí hàng đầu tại thị trường Nga. Tuy nhiên, bắt đầu từ cuối 2023 đến quý I năm 2025, con số này giảm sút đến 58%, đồng nghĩa với việc hàng trăm nghìn chiếc xe không được tiêu thụ như kỳ vọng ban đầu.
Thị trường Nga không còn là điểm đến hàng đầu của ô tô Trung Quốc
Khi những thuận lợi dần biến mất, nhiều nhà sản xuất bắt đầu chuyển hướng tìm kiếm cơ hội ở những quốc gia khác trong khối BRICS hoặc thị trường mới nổi khác. Việc cạnh tranh ngày càng gay gắt cùng với những thay đổi về chính sách khiến Nga không còn giữ vị trí trung tâm trong chiến lược mở rộng toàn cầu của các hãng xe Trung Quốc.
Nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm doanh số tại Nga
Sự suy giảm doanh số không phải ngẫu nhiên mà phản ánh trực tiếp tác động của nhiều yếu tố khách quan lẫn chủ quan. Từ chính sách thuế nhập khẩu mới, các quy định nghiêm ngặt hơn cho kênh nhập khẩu xám đến xu hướng thắt chặt chi tiêu tiêu dùng… đều góp phần tạo nên thực trạng này. Khách hàng cũng đang có sự thay đổi rõ nét về nhu cầu và tâm lý mua sắm do ảnh hưởng kinh tế vĩ mô.
Các chính sách thuế và phí nhập khẩu mới của Nga
Nga áp dụng các biện pháp điều chỉnh thuế và phí nhập khẩu dành cho ô tô nhằm bảo vệ ngành công nghiệp trong nước và hạn chế các mặt hàng giá rẻ tràn lan. Những thay đổi bất ngờ này khiến giá thành xe Trung Quốc tăng lên đáng kể, làm giảm sức hút cạnh tranh vốn là lợi thế chủ đạo trước đây.
Siết chặt kênh nhập khẩu “kênh xám” và ảnh hưởng đến dịch vụ hậu mãi
Kênh nhập khẩu chưa chính thống trước đây giúp đưa nhiều xe với giá thấp vào thị trường đã bị kiểm soát chặt hơn. Điều này không chỉ làm giảm nguồn cung mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng dịch vụ hậu mãi khi nhiều đại lý không còn khả năng hỗ trợ sửa chữa và bảo dưỡng hiệu quả cho khách hàng.
Suy yếu nhu cầu tiêu dùng do lãi suất cao và chi phí sở hữu tăng
Tình hình kinh tế căng thẳng với lãi suất vay mua xe tăng cao cùng các chi phí vận hành ngày một đắt đỏ khiến người tiêu dùng trở nên thận trọng hơn khi quyết định chi tiền mua xe mới. Nhu cầu chung trên thị trường vì thế cũng bị kéo xuống mức thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Tâm lý chờ đợi người tiêu dùng trước tín hiệu quay lại của các thương hiệu quốc tế
Người mua tại Nga bắt đầu có xu hướng trì hoãn quyết định để chờ đợi sự trở lại của những thương hiệu ô tô quốc tế quen thuộc sau thời gian gián đoạn do các yếu tố địa chính trị và kinh tế. Điều này càng làm giảm sức hấp dẫn của dòng xe Trung Quốc vốn đang mất đi tính mới mẻ và ưu thế cạnh tranh.
Hậu quả của sự thay đổi chính sách với thị trường xe Trung Quốc tại Nga
Những điều chỉnh nghiêm ngặt từ phía nhà nước Nga đã dẫn đến hệ quả lớn cho toàn bộ chuỗi cung ứng và phân phối xe hơi nhập khẩu từ Trung Quốc. Từ việc mất đi lợi thế về giá cả cạnh tranh đến việc phải chịu thêm nhiều khoản chi phí phát sinh khiến ngành này chịu tổn thất nặng nề trên quy mô rộng.
Các thương hiệu Trung Quốc chiếm thị phần lớn tại Nga trong năm 2024
Mất đi lợi thế giá rẻ truyền thống
Giá thành gia tăng đồng nghĩa với việc loại bỏ hoàn toàn lợi thế cạnh tranh phổ biến nhất của ô tô Trung Quốc ở Nga – đó là mức giá hợp lý dành cho đại đa số người tiêu dùng. Khi giá không còn rẻ nữa, nhiều khách hàng chuyển sang lựa chọn giải pháp khác hoặc hoãn mua sắm.
Gia tăng chi phí nhập khẩu và phí tái chế xe
Chính sách thuế mới không chỉ tập trung vào mức thuế ban đầu mà còn bổ sung thêm các khoản phí tái chế, bảo vệ môi trường làm tổng chi phí sở hữu xe tăng lên đáng kể. Điều này làm giảm sức cạnh tranh so với các thương hiệu nội địa hoặc các dòng xe đã có mặt lâu đời trên thị trường.
Sự giảm sút nhu cầu mua xe mới trên toàn thị trường
Không chỉ riêng dòng xe Trung Quốc mà toàn bộ phân khúc ô tô mới tại Nga chịu tác động kép bởi tình trạng kinh tế khó khăn và các biện pháp thắt chặt tài chính. Doanh số chung bị giảm sút nghiêm trọng khiến môi trường kinh doanh trở nên khắc nghiệt hơn bao giờ hết.
Phản ứng của các doanh nghiệp xe Trung Quốc trước biến động thị trường
Trước sức ép ngày càng lớn từ môi trường kinh doanh bất ổn, nhiều hãng xe Trung Quốc đã có những phản ứng nhanh chóng nhằm thích nghi với tình hình mới. Các kế hoạch mở rộng bị đình trệ hoặc đảo ngược, quy mô hoạt động thu hẹp đáng kể nhằm kiểm soát tổn thất tài chính và củng cố vị trí trên thị trường từng bước một.
Thu hẹp quy mô hoạt động và đóng cửa showroom
Không ít đại lý dự báo không thể duy trì hoạt động đã buộc phải đóng cửa showroom để cắt giảm chi phí vận hành. Con số tính đến quý I/2025 vượt quá 200 địa điểm trên toàn nước Nga, đánh dấu một bước lui lớn trong chuỗi cung ứng và phân phối sản phẩm.
Điều chỉnh chiến lược kinh doanh và bán tài sản tại Nga
Nhiều hãng bắt đầu tái cấu trúc chiến lược bằng cách ưu tiên những dòng sản phẩm tiềm năng hoặc chuyển nhượng tài sản không mang lại lợi nhuận nhằm duy trì dòng tiền. Những thay đổi này phản ánh mong muốn tồn tại dài hơi giữa bối cảnh khó khăn chưa thể xác định thời điểm hồi phục.
Tác động lên hệ thống phân phối và biên lợi nhuận
Việc thu hẹp mạng lưới phân phối kéo theo áp lực trực tiếp lên biên lợi nhuận do mất mát lượng khách hàng tiềm năng cũng như hạn chế khả năng tiếp cận thị trường rộng lớn như trước kia. Tình trạng này đặt ra bài toán cân bằng giữa chi phí và lợi ích để duy trì hoạt động tối thiểu.
Tác động tổng thể và triển vọng tương lai cho xe Trung Quốc tại quốc gia BRICS này
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc: Doanh số lao dốc 58%, hơn 200 showroom đóng cửa, hết thời kiếm tiền dễ dàng” hiện nay đã trở thành thực trạng phũ phàng nhưng đồng thời cũng là bài học quan trọng cho các hãng ô tô về khả năng thích ứng linh hoạt với thị trường quốc tế đầy biến động. Thị trường Nga giờ đây sẽ là thước đo sức bền cũng như khả năng chuyển đổi mô hình kinh doanh trong kỷ nguyên mới.
Hơn 200 showroom ô tô Trung Quốc đóng cửa trong quý I/2025 tại Nga
Thị trường Nga trở thành bài kiểm tra sức bền cho các hãng xe Trung Quốc
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc: Doanh số lao dốc 58%, hơn 200 showroom đóng cửa, hết thời kiếm tiền dễ dàng” thể hiện rõ vai trò thử thách dành cho những doanh nghiệp muốn giữ vững chân mình trên đất khách. Thị trường khó tính đòi hỏi họ phải có chiến thuật triển khai bài bản, nghiên cứu sâu sắc để tránh rơi vào trạng thái bão hòa hoặc tụt hậu.
Thay đổi mô hình kinh doanh dựa vào lợi thế giá rẻ không còn khả thi
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc: Doanh số lao dốc 58%, hơn 200 showroom đóng cửa, hết thời kiếm tiền dễ dàng” đồng nghĩa rằng chiến lược dựa hoàn toàn vào giá thành thấp sẽ dần mất đi hiệu quả khi mà người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi chất lượng dịch vụ tốt hơn cũng như độ bền vượt trội. Các hãng cần đa dạng hóa sản phẩm đồng thời nâng cao trải nghiệm khách hàng.
“Dự báo xu hướng phát triển giai đoạn tới trong bối cảnh cạnh tranh và chính sách mới”
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc: Doanh số lao dốc 58%, hơn 200 showroom đóng cửa, hết thời kiếm tiền dễ dàng” sẽ mở ra một kỷ nguyên mới với rất nhiều thử thách song cũng đầy cơ hội nếu biết tận dụng công nghệ hiện đại, cải thiện chuỗi cung ứng và linh hoạt điều chỉnh theo nhu cầu thực tế. Năm tới hứa hẹn sự tái cấu trúc căn bản nhằm duy trì vị thế lâu dài ở quốc gia tiềm năng này.
“Quốc gia BRICS không còn là thiên đường của xe Trung Quốc” – Thời kỳ kiếm tiền dễ dàng đã kết thúc
“Quốc gia BRICS không còn là ‘thiên đường’ của xe Trung Quốc: Doanh số lao dốc 58%, hơn 200 showroom đóng cửa, hết thời kiếm tiền dễ dàng” chính là tuyên bố xác nhận thực trạng khó khăn mà ngành ô tô Trung Quốc đang trải qua tại thị trường Đông Âu lớn thứ hai thế giới. Sự sụt giảm liên tục về doanh số cùng việc thu hẹp hệ thống phân phối báo hiệu cần thiết phải có những bước đi chiến lược phù hợp hơn nhằm thích nghi với xu hướng thay đổi kinh tế – xã hội cũng như luật lệ địa phương. Dù gặp nhiều thử thách, triển vọng vẫn tồn tại nếu những nhà sản xuất biết tận dụng bài học để cải tiến nền tảng và củng cố ưu thế lâu dài.
